শ্রীঅরবিন্দের দিব্য জীবন হল সর্বোচ্চ রাজনৈতিক লক্ষ্য

 Collated by Tusar Nath Mohapatra

১৯৬৪ সালে আট বছর বয়সে আমি শ্রীমা এবং শ্রীঅরবিন্দের সংস্পর্শে আসি এবং ১৯৭৩ সালে শ্রীমা মারা যান। আমি তাকে দেখিনি। তবে সেই দশ বছরে আমি যথেষ্ট অনুপ্রেরণা গ্রহণ করেছি যা আজও আমাকে টিকিয়ে রাখে। ২০০৫ সাল থেকে আমি সোশ্যাল মিডিয়ার মাধ্যমে তাদের বার্তা ছড়িয়ে দিচ্ছি। তুষারনাথ মহাপাত্র 

শ্রীঅরবিন্দ কর্তৃক প্রকাশিত বেদ চেতনার এক অভিযানের প্রতিনিধিত্ব করে এবং তাই শ্রীমা ও শ্রীঅরবিন্দের সমগ্র দর্শন ও যোগ প্রাচীন বৈদিক দৃষ্টিভঙ্গিকে একটি বস্তুগত রূপ দেওয়া ছাড়া আর কিছুই নয়। সাবিত্রীও অমরত্বের দিকে লক্ষ্য রাখে, যা মানুষের সর্বোচ্চ লক্ষ্য। - তুষারনাথ মহাপাত্র

শ্রীঅরবিন্দের দিব্য জীবন হল সর্বোচ্চ রাজনৈতিক লক্ষ্য এবং আধ্যাত্মিক দিকে সাবিত্রী একই লক্ষ্য। যেহেতু শ্রীমা এবং শ্রীঅরবিন্দের তত্ত্ববিদ্যা সমগ্র সৃষ্টির নিরবচ্ছিন্ন দেবত্বকে অন্তর্ভুক্ত করে, তাই এই লক্ষ্যে যেকোনো ধরণের স্বেচ্ছাসেবী সহযোগিতা যোগে পরিণত হয়। - তুষারনাথ মহাপাত্র

যোগ একটি খুব সাধারণ শব্দ হয়ে উঠেছে কিন্তু আমাদের ভাষায় এটি হল পূর্ণাঙ্গ যোগ। শ্রীমা ও শ্রী অরবিন্দের প্রতি ভালোবাসা এবং ভক্তি হল অপরিহার্য শর্ত। মনে রেখো এবং নিবেদন বলতে বোঝায় যে কোনও কাজ শুরু করার আগে মাকে স্মরণ করা এবং শেষ হলে তাকে তা অর্পণ করা। - তুষারনাথ মহাপাত্র

https://x.com/SavitriEra/status/1959950130087624942?t=RwnctRpOcQeOr2ikOjATFw&s=19

ইস্যুটি নয় যে শ্রীঅরবিন্দ গান্ধী সম্পর্কে কী মন্তব্য করেছিলেন বরং রাহুল গান্ধীর সাম্প্রতিক বক্তৃতার বিষয়ে তিনি কী বলবেন। যেহেতু তিনি একটি কাব্যিক ভাষায় লিখেছেন, শ্রীঅরবিন্দ তাঁর নাটকটি পার্সিয়াস দ্য ডেলিভারার (পাঁচটি আইনে) পড়ার পরামর্শ দেবেন।

incarnateword.in/cwsa/3/the-leg…

https://x.com/SavitriEra/status/1708920185393156448?t=40AC-BjBwccDMtQv0OW0NA&s=19

ହଳଦୀ ନଦୀର ହୁଗୁଳୀ ନଦୀରେ ମିଳନ ସ୍ଥଳ ରେ ଅବସ୍ଥିତ ହଳଦିଆ ସହରର ଅତି ମନୋରମ ନଦୀ ତଟ । ଓଡିଶାରୁ ତ ବେଶୀ ଦୂର ନୁହେଁ; ସିଧା ବସ୍ ବି ଚାଲେ । ତେଣୁ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଯିବା ପାଇଁ ଅନୁରୋଧ । 

x.com/SavitriEra/sta…

ଶ୍ୟାମନଗରରୁ ଶିୟାଲଦହ ଦେଇ ଡାନକୁନି ଯାଇଥିଲି। ସେଠାରୁ ଫେରି ବାଲି ହଲ୍ଟରେ ଓହ୍ଲେଇ ହାଓଡ଼ା ଗଲି। ଫେରୀ ବୋଟରେ ହୁଗୁଳି ନଈ ପାରି ହୋଇ ବାବୁଘାଟରେ ପହଞ୍ଚିଲି। ଓଡ଼ିଶାର ବିଭିନ୍ନ ଜାଗାକୁ ଯିବାପାଇଁ ବହୁତ ବସ୍ ଅପେକ୍ଷା କରିଥିଲେ। ଓଡ଼ିଆ ଅକ୍ଷର ପଢ଼ି ଖୁସି ଲାଗିଲା। ଇଡ଼େନ୍ ଗାର୍ଡ଼ନ୍ ଷ୍ଟେସନରୁ ଦମଦମ ବାଟେ ବ୍ୟାରାକପୁରରେ ଖାଇ ଫେରିଲି।

କାଲିଠୁଁ ପାଗ ବାଦେଲିଆ କରିଛି ଓ ହୁଗୁଳି ନଈ ଉପର ଦେଇ ଦକ୍ଷିଣା ପବନ ପିଟୁଛି। ସୂର୍ଯ୍ୟର ତାପ କମ ବେଶୀ ହେବାର ବାର୍ଷିକ ବଳୟ ଓ ଜହ୍ନ ଆଲୁଅ ଉଣା ଅଧିକ ହେବାର ମାସିକ ଚକ୍ର ଭିତରେ ମଣିଷ ଜୀବନ ଛନ୍ଦା। ଧର୍ମ ଓ ପର୍ବପର୍ବାଣୀ ସବୁ ଦିନର ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରହର ପରି। କୋଇଲି ଓ ଅନ୍ୟ ପକ୍ଷୀ ମାନେ ଅଲଗା ଅଲଗା ରାଗରେ ରାବି କିଛି ମନେପକାଇ ଦିଅନ୍ତି।

ରେମାଲ ପ୍ରଭାବରେ କାଲିଠାରୁ ଝଡ଼ବର୍ଷା ଲାଗିରହିଛି। ହୁଗୁଳୀ ନଈ ଦେଖାଯାଉଛି। ଆରପଟେ ଚନ୍ଦନନଗର। ପବନର ବେଗ ଚଳନୀୟ। ମୋର ଛତାଲାରୁ ବେଶ ଉପଭୋଗ୍ୟ। ଟ୍ରେନରେ ଗଲାବେଳେ ତାର ଦୃଶ୍ୟ ଆହୁରି ସୁନ୍ଦର। ବ୍ୟାରାକପୁର ଷ୍ଟେସନ ସାମନାରେ ଅନ୍ନପୂର୍ଣ୍ଣା ହୋଟେଲ। ବସିବା ଜାଗା ବେଶି ଭଲ ନୁହେଁ ଯଦିଓ ଖାଇବା ରୁଚିକର। ମଞ୍ଜା ତରକାରିଟି ଭଲ ହୋଇଥିଲା।

ଝଡ଼ ବର୍ଷା ପରେ ବାହାରର ଦୃଶ୍ୟ। ଅଦୂରରେ ଶିମିଳି ଓ ହୁଗୁଳି। ଆତପୁର, ଭାଟପାଡ଼ା, ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ।

ପ୍ରଥମ କରି କଲିକତା ବହି ମେଳାରେ ପଦାର୍ପଣ କରିବାର ସୁଯୋଗ ମିଳିଲା। ମଞ୍ଚରେ ବାଉଲ ଗାଇବାର ମୂର୍ଚ୍ଛନା। ଗୋଟିଏ ପୁସ୍ତକ ଉନ୍ମୋଚନ ଅବସରରେ ବାଚିକ ଶିଳ୍ପୀ ବୋଲି କୁହାଯିବାର ଶୁଣିଲି। ଓଡ଼ିଆରେ ଏପରି ବ୍ଯବହାର ନାହିଁ ବୋଧହୁଏ। ଅନ୍ୟ ଏକ ସ୍ଥାନରେ ଓଡ଼ିଶୀ, କଥକ, ଓ ଭରତନାଟ୍ୟମ ନୃତ୍ୟର ଏକତ୍ର ପ୍ରଦର୍ଶନ ହେଉଥିଲା ବଙ୍ଗଳା ଗୀତର ରୂପାୟନରେ।

ମୋର ଜଣେ ମିତ୍ର ଶ୍ରୀ ମିତ୍ର ଅନେକ ଦିନରୁ ଶଯ୍ୟାଶାୟୀ ଓ ତାଙ୍କର ସ୍ମୃତି ନାହିଁ। ବାଚାଳତା ବ୍ଯତୀତ ବାର୍ଦ୍ଧକ୍ୟର ଏ ଏକ ଅଭିଶାପ। ଅବଶ୍ୟ ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କର ସ୍ମୃତି କଛି କିଛି ଊଣା ହେଉଥାଏ କିନ୍ତୁ ପିଲାଦିନ କଥା ବେଶି ମନେରୁହେ ବୋଲି ମନସ୍ତତ୍ତ୍ବ କୁହେ। ତେଣୁ ଲେଖିବାର ଗୋଟାଏ ବହୁତ ବଡ଼ ଉପଯୋଗୀତା ରହିଛି। ଭାବନାକୁ ଜଞ୍ଜିରରେ ବାନ୍ଧିବା।

ଦିଲ୍ଲୀରେ ପାଳଙ୍ଗଶାଗ ପ୍ରଚୁର ପରିମାଣରେ ମିଳେ। କିନ୍ତୁ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗରେ ଖଡ଼ା ପରି ପାଳଙ୍ଗର ଲମ୍ବା ଲମ୍ବା ଗଛର କାଣ୍ଡ ମଧ୍ୟ ଶାଗ ସହିତ ତରକାରି ହୁଏ। ସଜନା ଛୁଇଁ, କଖାରୁ ଡଙ୍କ, ଖଡା଼, ଓ ପୋଇ ସାଙ୍ଗକୁ ଇଏ ଏକ ନୂଆ ଜିନିଷ ମୋର ପ୍ରିୟ ତାଲିକାରେ ଜୋଡ଼ା ହେଲା। ବଙ୍ଗଳାରେ ଏ ସବୁକୁ ଡାଟା ବୋଲି କୁହନ୍ତି। ହିନ୍ଦୀରେ ଡାଣ୍ଠ କିମ୍ବା ଡଣ୍ଠଲ।

ଆମ ବାଲକୋନୀ ସାମନାରେ ଥିବା ବିରାଟ ଓସ୍ତଗଛଟିରୁ ପତ୍ର ସବୁ ଝଡ଼ିଯାଇ ନୂଆ ନାଲି ପତ୍ର କଅଁଳୁଛି। ଫଳରେ ହୁଗୁଳି ନଦୀର ଦୃଶ୍ୟ ସ୍ପଷ୍ଟ ଦେଖାଯାଉଛି। ଅନତିଦୂରରେ ଶ୍ଯାମନଗରର ପ୍ରସିଦ୍ଧ କାଳୀ ମନ୍ଦିର। ନଈ ଆରପଟରେ ଭଦ୍ରେଶ୍ବର ତେଲିନିପାଡା଼ର ଭିକ୍ଟୋରିଆ ଝୋଟ କଳ ଯାହାର ସାଇରନ ଶବ୍ଦ ମଝିରେ ମଝିରେ ସମୟ ମନେପକାଇ ଦିଏ। ଫଟ: ଆତପୁର, ଭାଟପାଡ଼ା।

ଦିଲ୍ଲୀରେ ଛକ ଜାଗାମାନଙ୍କରେ କଟା ନଡ଼ିଆ ବିକ୍ରି ହୁଏ। କିନ୍ତୁ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗରେ ସେପରି କୋଉଠି ମିଳେନାହିଁ। କେବଳ ଝାଲମୁଢି଼ ବିକିଲାବାଲାଙ୍କ ପାଖରେ ପାତି କିଛି ଥାଏ। ଦେଖିଲେ ଖାଇବାକୁ ଇଚ୍ଛା ହୁଏ କିନ୍ତୁ ପଇସା ଦେଲେ ବି ସେମାନେ ପ୍ରାୟ ଦିଅନ୍ତି ନାହିଁ। ତାଙ୍କର ବ୍ଯବସାୟ କଥା। ଆଜି ଯାହାହେଉ ଦଶ ଟଙ୍କା ଦେବାରୁ ଜଣେ ଦୁଇଟି ପାତି ଦେଲା।

ବ୍ଯାରାକପୁରରେ ବସି ଖାଇଲାବଳେ ଭାବୁଥିଲି କେମିତି ଏଇ ଜାଗାଗୁଡି଼କର ଛତ୍ରେ ଛତ୍ରେ ଇତିହାସ ଖୁନ୍ଦି ହୋଇ ରହିଛି। ଏକ ଦିଗରେ ଇଙ୍ଗ୍ରେଜମାନଙ୍କ ଉନ୍ନତିମୂଳକ କାର୍ଯ୍ୟ ଓ ଅନ୍ୟ ଦିଗରେ ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କର ସ୍ବାଧୀନତା ପାଇଁ ପିପାସା। ବାରାକପୁରକୁ ଏକ ଛୋଟ କଲକାତା ଭାବରେ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଥିଲା। ଆଜି ସେଠି ଗୋଟିଏ ବିସର୍ଜନ ଶୋଭାଯାତ୍ରା ଚାଲିଥିଲା।

ବ୍ଯାରାକପୁର ପରି, କଲ୍ୟାଣୀ ମଧ୍ୟ କଲକାତାର ଭିଡ଼ରୁ ତ୍ରାହି ପାଇବା ପାଇଁ ଏକ ସହର ଭାବରେ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଥିଲା। ତତ୍କାଳୀନ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଡଃ ବିଧାନଚନ୍ଦ୍ର ରାୟ ଏହାର ପୃଷ୍ଠପୋଷକ ଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ସତୁରି ବର୍ଷ ପରେ ମଧ୍ୟ ସେମିତି କିଛି ଆଖିଦୃଶିଆ ଉନ୍ନତି ହୋଇଥିବାର ଦେଖିବାକୁ ମିଳେନାହିଁ। ମୁଁ ପ୍ରାୟ ପ୍ରତିଦିନ ଟ୍ରେନରେ ଅତିକ୍ରମ କରେ।

ବଙ୍ଗଭଙ୍ଗ ବିଷୟରେ ତ ସମସ୍ତେ ଜାଣନ୍ତି ଯେ ଏହା ଧର୍ମର ଆଧାର ଉପରେ ହୋଇଥିଲା। କିନ୍ତୁ ଆଉ ଗୋଟିଏ ଭିତ୍ତି ହେଲା ଭାଷା। ଏବେବି ବଙ୍ଗଳାଦେଶ ପାଖାପାଖି ହୋଇଗଲେ ଭାଷା ବହୁତ ବଦଳି ଯାଏ। ଠିକ କରି ବୁଝିହୁଏ ନାହିଁ। ତେବେ ଏହି ଲୋକଭାଷାରେ ପ୍ରଚୁର ଭାଟିୟାଲୀ ବା ମାଝୀ ଗୀତ ରହିଛି। ଓଡ଼ିଶାରେ ସମ୍ବଲପୁରୀ ଭାଷା ମଧ୍ୟ ଏକ ଅନୁରୂପ ଅବସ୍ଥାରେ ଅଛି।

ଚାରି ମାସର ବ୍ୟବଧାନ ପରେ ଆଜିଠାରୁ ପୁଣି ଶ୍ଯାମନଗରରୁ ଖାଇବା ଆଣିବା ଆରମ୍ଭ କଲି। ଭାତ, ସମ୍ବର, ପାଞ୍ଚମିଶାଲି ସନ୍ତୁଳା, କଖାରୁ ଡଙ୍କ ତରକାରି, ଆମ୍ବ ଖଟା, ଶାଲାଡ, ଓ ତେଲାପିଆ ମାଛର ସୋରିଷ ବଟା ଝୋଳ। ଘରେ ବସି ଶାନ୍ତିପ୍ରଦ ଖାଇବା।

ବିଭିନ୍ନ ତେଣ୍ଡାର ଲେଖାରୁ ଦେଖାଯାଉଛି ଯେ ମୁଖ୍ୟତଃ ତିନି ଚାରି ଦିଗରେ ବିଦ୍ବେଷ ଭାବ ପ୍ରକାଶ ପାଉଛି। ପ୍ରଥମେ ମୁସଲମାନମାନଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ। ଦ୍ବିତୀୟରେ ବଙ୍ଗାଳୀମାନଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ। ବେଳେ ବେଳେ ସମ୍ବଲପୁର ଲୋକଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ। ତାଛଡା, ଓଡିଆ ନକହି ହିନ୍ଦୀରେ କଥାବାର୍ତ୍ତା ହେଉଥିବା ଯୁବ ସମାଜ ବିରୁଦ୍ଧରେ। ମୋ ମତରେ, ଏ ସମସ୍ତ ଅମୂଳକ।

ଗୃହକର୍ତ୍ତା ହିସାବରେ ମୁଁ ଓଡିଶା, ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ, ଓ ପଶ୍ଚିମ ବଙ୍ଗର ବାସିନ୍ଦା। ତେଣୁ ଓଡିଆ ଭାବରେ ଦୀଘାରେ ଆଜି ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିର ଉଦଘାଟିତ ହେବା ନିଶ୍ଚିତ ଏକ ସୁଖଦ ଘଟଣା। ଖବରକାଗଜରେ ତିନି ପୃଷ୍ଠା ବ୍ଯାପି ବିଜ୍ଞାପନ। ତାଛଡା, ଧର୍ମାନ୍ଧତା ବିରୁଦ୍ଧରେ ଯେ ଏକ ନୂତନ ପରିଭାଷା ସୃଷ୍ଟି ହେବାପାଇଁ ଯାଉଛି ସେଥିପାଇଁ ମମତାଙ୍କୁ ଧନ୍ୟବାଦ।

ହୁଗୁଳୀ ନଈ ଉପର ଦେଇ ବହି ଆସୁଥିବା ଦକ୍ଷିଣା ପବନ ବର୍ତ୍ତମାନ ମୋ ଫ୍ଲାଟ ଭିତରେ ପ୍ରବେଶ କରି ବେଶ ଆନନ୍ଦ ପ୍ରଦାନ କରୁଛି। ଗରମ ଦିନେ ପ୍ରକୃତିର ଏଇ ବରଦାନ ବୋଧହୁଏ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ ପାଇଁ ସବୁଠାରୁ ବେଶି, ଯାହାକୁ ପ୍ରଣାମ କରି ବଙ୍କିମଚନ୍ଦ୍ର ବନ୍ଦେ ମାତରମ୍ ପ୍ରାର୍ଥନା ଲେଖିଥିଲେ। ଦକ୍ଷିଣ ହାଓ୍ବା ଉପରେ ବି ବଙ୍ଗଳାରେ ଲୋକପ୍ରିୟ ଗୀତ ରହିଛି।

ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ବଙ୍ଗ ଜୟ।

[বাংলার অন্য দেবদেবীদের ছেড়ে জগন্নাথ চর্চায় কেন আগ্রহী হলেন মমতা? ইতিহাস খুঁজলে পাওয়া যাবে উত্তর, বাংলার মুখ

বাংলার শাক্ত দর্শন কীভাবে জড়িয়ে রয়েছে জগন্নাথের সঙ্গে।]

ଏବେ ହୁଗୁଳୀ ନଦୀ ପୂର୍ଣ୍ଣଗର୍ଭା। ଜୀବନ ପରି ଏଥିରେ ବି ଜୁଆର ଓ ଭଟ୍ଟା ଆସେ। ପ୍ରକୃତିର ରହସ୍ୟ ମଣିଷ ପକ୍ଷରେ ବୁଝିବା ଅସମ୍ଭବ। ତାପରେ ଛୋଟ ଶାମୁକାଟିଏ ଠାରୁ ନୀହାରିକା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଯେଉଁ ଲୀଳାଖେଳା ଅନବରତ ଚାଲିଛି ତା ଭାବିଲେ ଭଗବାନଙ୍କ ଉପରେ ବିଶ୍ୱାସ କରିବାକୁ ଜଣେ ବାଧ୍ୟ ହୁଏ। ଶ୍ରୀଅରବିନ୍ଦଙ୍କ ହୁ କବିତା

https://x.com/NathTusar/status/1926564308172841200?t=7kyV1JytYzA0IcPNiBOx7Q&s=19

ନିଉଜ ୭ ଜରିଆରେ ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ଡଙ୍ଗା ଭସାର ଦୃଶ୍ୟ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଲା। ବୁଡ଼ ପକାଇବାର ପ୍ରଥା ଆଜିକାଲି ଆଉ ନାହିଁ ପ୍ରାୟ। ସୁବିଧାର ଅଭାବ ନିଶ୍ଚୟ। ଜଣେ କେହି ନିଶ୍ଚିତକୁ ବାରମ୍ବାର ନିଶ୍ଚିନ୍ତ ବୋଲି କହୁଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ମୋଟାମୋଟି ଉପସ୍ଥାପନାର ମାନ ଉପଭୋଗ୍ୟ। ଏଠି ହୁଗୁଳି ନଦୀ କୂଳରୁ ମଧ୍ୟ ଏବେ ହୁଳହୁଳିର ଶବ୍ଦ ଶୁଣିବାକୁ ମିଳିଲା।

ମୈଶୁର ପାକ ଘିଅବାଲାଟା ଏତେ ମିଠା ଯେ ପାଟି ବାନ୍ଧି ହୋଇପଡେ। କିନ୍ତୁ ଶୁଖିଲା ପ୍ରକାରଟି ଭଲ। ଏଠାରେ ସେହିଭଳି ଗୋଟିଏ ଛୋଟ ଆକାରର ମିଠା ଟ୍ରେନରେ ବିକ୍ରି ହୁଏ ଯାହାର ନାମ ଦିଲଖୁସ। ପ୍ରତ୍ୟେକ ବିକାଳି ଗରମ ଓ ନରମ ବୋଲି ଦାବି କରନ୍ତି। ଯେହେତୁ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ମିଠା ବିକ୍ରି ହୁଏନାହିଁ, ଅଗତ୍ୟା ଲୋକେ ପାଞ୍ଚ ଟଙ୍କିଆ ଦିଲଖୁସ ହିଁ ଖାଆନ୍ତି।

ଝଡର ଆଭାସ ଦେଇ ବହୁତ ବେଳୁ ପବନ ଫବନ ହେଉଥିଲା କିନ୍ତୁ ଏବେ ବର୍ଷା ହେଲା। ଏ ବର୍ଷ ତ ପ୍ରାୟ ମାସେ ଖଣ୍ଡେ ହେଲାଣି ବର୍ଷାଦିନ ଭଳିଆ ମଝିରେ ମଝିରେ ବର୍ଷା ଲାଗିରହିଛି। ଗରମରୁ ଲାଘବ ମିଳିଛି। ମୋହନ ରାକେଶଙ୍କର କାଳିଦାସଙ୍କ ଜୀବନ ଉପରେ ଆଧାରିତ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ନାଟକ ଆଷାଢ କା ଏକ ଦିନ କଥା ମନେପଡେ। ମଲ୍ଲିକା କାଳିଦାସଙ୍କୁ ବିବାହ କରିପାରିନଥିଲା।

ଆଜି ଅକସ୍ମାତ ବାରାସାତ ଇସ୍କନ ମନ୍ଦିରରେ ବିନାମୂଲ୍ଯରେ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ପ୍ରସାଦସେବନ କରିବାର ସୁଯୋଗ ଘଟିଥିଲା। ଖେଚେଡି, ଭାତ, ଡାଲି, ଓ ଧାପେ ଖିରି ଭୋକ ବେଳେ ଅମୃତ ପରି ଲାଗିଲା। ସବଜି ସରି ଯାଇଥିଲା। ଏଠି ପ୍ରାୟ ସବୁ ଜାଗାରେ ବାହୁଡା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମେଳାମଉଛବ ଲାଗିରହିବ। ତେଣୁ ଓଡିଶା ବା ଓଡିଆଙ୍କ ମାଲିକାନା ଭାବ ଜାହିର କରିବା ଭୁଲ ଧାରଣା।

ଆମ ଆତପୁରରେ ରଥମେଳା ଚାଲିଛି। ସବୁବର୍ଷ ପରି ସେହି ଏକା ଜିନିଷ ଓ ଦୋକାନ। ତଥାପି ଲୋକେ ଆସନ୍ତି ଓ କିଣାବିକା ହୁଏ। ପିଲାମାନଙ୍କ ପାଇଁ ବିଶେଷ ଭାବରେ ଆକର୍ଷଣୀୟ ନିଶ୍ଚୟ। ସେହି ଏକା ନଦୀରେ ଯେମିତି ଦୁଇଥର ପଶିହୁଏ ନାହିଁ, ମେଳା ମଧ୍ୟ ଅନୁରୂପ। ମୋର ସୀମିତ ଆଶା ମୁତାବକ କୋଳିଖଟା, ଚିନାବାଦାମ, ଓ ମାଲପୁଆ ଆଣିଲି। ଭିଡ ଏବେ ବେଶି ଜମିନାହିଁ।

ହଳଦିଆରେ ଥରେ ଜୋତା କିଣିବି ବୋଲି ବାଟା ଦୋକାନ ଖୋଜି ପାଇଲି ନାହିଁ। ଗୋଟିଏ ମଲରେ ଖାଦିମ ସୋରୁମ ଥିଲା। ଆଗରୁ ଏହି ନାଁ ସହ ପରିଚିୟ ନଥିଲା ଓ ମୁସଲମାନଙ୍କ ହୋଇଥିବ ବୋଲି ଭାବିଲି। ତଥାପି ଦରକାର ଥିବାରୁ କିଣିଲି। ଖଡମ ହୋଇଥିବ ବୋଲି ବି ମନକୁ ଆସୁଥିଲା। ୧୯୬୫ରେ, ଚିତପୁରରେ ଖାଦିମଙ୍କ ଠାରୁ ସତ୍ଯପ୍ରସାଦ ରାୟବର୍ମା ଜୋତା ଦୋକାନ କିଣିଥିଲେ।

ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟର କଥା ଯେ କଲକତାକୁ ଛାଡିଦେଲେ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଜାଗାରୁ ଓଡିଶାକୁ ରେଳଯାତ୍ରା କରିବାର ବେଶି ସୁବିଧା ନାହିଁ। ମାୟାପୁର ନିକଟସ୍ଥ କୃଷ୍ଣନଗରରୁ ପୁରୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରେଳଗାଡି ଚାଲିଲେ ଲୋକେ ବସରେ ନଯାଇ ସୁବିଧାରେ ଯାଇପାରନ୍ତେ। ତାଛଡା ବାଟରେ ପଡୁଥିବା ଅନ୍ଯାନ୍ଯ ଜାଗାଗୁଡିକର ପର୍ଯ୍ୟଟନଜନିତ ଆକର୍ଷଣ ମଧ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ପାଆନ୍ତା।

ଏବେ ଏକ ଦୃଶ୍ୟବନ୍ଧରୁ ଜାଣିଲି ଯେ ହାଓଡାରୁ ଜଳେଶ୍ଵର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏକ ଲୋକାଲ ମେମୁ ଟ୍ରେନ୍ ଚାଲୁଛି। ବହୁତ ଭଲ କଥା କିନ୍ତୁ ଯଦି ଦିନକୁ ତିନି ଚାରି ଥର ଚାଲନ୍ତା ତାହେଲେ ତାର ଉପଯୋଗୀତା ବହୁତ ବଢିଯାଆନ୍ତା। ସେହିପରି ଆଗକୁ ଆଉ ଟିକିଏ ବଢେଇ ବାଲେଶ୍ବର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲିଲେ ରାତିରେ ଯାତ୍ରୀମାନଙ୍କୁ ରହିବା ଖାଇବାର ଭଲ ସୁବିଧା ମିଳିପାରନ୍ତା।

ଶୁକ୍ରବାର ଦିନ, ହାଓଡାରୁ ବଡବିଲ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜନଶତାବ୍ଦୀ ଟ୍ରେନ ଯାଏ ବୋଲି ଏବେ ଗୋଟିଏ ଡାକ୍ତିରୁ ଜାଣିଲି। କିନ୍ତୁ କେବେ ଯିବାପାଇଁ ଇଚ୍ଛା ହେଲେ ଏତେ ସକାଳୁ ଯାଇ ହାଓଡାରେ ପହଞ୍ଚିବା ଯନ୍ତ୍ରଣା ସ୍ବରୂପ। ସେହି କାରଣରୁ, ମୁଁ ବନ୍ଦେ ଭାରତ ଟ୍ରେନ ଛାଡି ବସରେ ଭୁବନେଶ୍ବର ଯାଉଛି। ହାଓଡା ଛଡା, ବ୍ଯାଣ୍ଡେଲରୁ ଓଡିଶାକୁ ଟ୍ରେନ ଛାଡିବା ଉଚିତ।

ବଡବିଲ ଟ୍ରେନ ସବୁଦିନ କିନ୍ତୁ ସେହି ସମୟରେ ସପ୍ତାହରେ ତିନି ଦିନ ଟିଟିଲାଗଡ ଇସ୍ପାତ ଏକ୍ସପ୍ରେସ। ଅନ୍ୟ ଚାରି ଦିନ କଣ୍ଟାବାଞ୍ଜି ଇସ୍ପାତ ଏକ୍ସପ୍ରେସ। ଉପରବେଳା ଭଦ୍ରକକୁ ଛାଡୁଥିବା ବାଘା ଜତୀନ ଏକ୍ସପ୍ରେସ ଜଳେଶ୍ଵର ମେମୁ ଭଳି ଆରକ୍ଷଣ ବିହୀନ। ତଥାପି ପଶ୍ଚିମ ବଙ୍ଗର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଜାଗାରୁ ଓଡିଶା ସହିତ ରେଳ ଯୋଗାଯୋଗ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବା ଆବଶ୍ୟକ।

ଦୁଇ ବର୍ଷ ତଳେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ମହିମା ଗୋସାଇଁ ଏକ୍ସପ୍ରେସ ସମ୍ବଲପୁର ପାଇଁ ଭଲ, କିନ୍ତୁ ବାଟରେ ପଡୁଥିବା ଓଡିଶାର ଅନ୍ୟ ଷ୍ଟେସନମାନଙ୍କ ନିମନ୍ତେ ବିଶେଷ ଉପଯୋଗୀ ନୁହେଁ କାରଣ ଡେରି ରାତିରେ ପହଞ୍ଚୁଛି। ଦିନବେଳା ଆଉ ଗୋଟିଏ ଟ୍ରେନ ଚାଲିଲେ ତାର ସୁବିଧା ବହୁ ଅଧିକ ଲୋକ ପାଇପାରନ୍ତେ। ସମ୍ବଲପୁର ଠାରୁ ଆଗକୁ ମଧ୍ୟ ଏହାର ଗତିପଥ ବଢାଯାଇପାରେ।

ମାୟା ମିରିଗ ଓ ମେଘେ ଢାକା ତାରାର ପ୍ରଥମାଂଶରେ ଥିବା ଆଳାପକୁ ଏକାଠି କରି ଅଲଗା ରେକର୍ଡ଼ କଲି। ପ୍ରାୟ ପାଞ୍ଚ ମିନିଟ ମଧ୍ୟରେ ଅନେକ ସ୍ମୃତି, ଅନେକ ଉଦବେଳନ, ଓ ଅନେକ ଉତଫୁଲ୍ଲତା।

ବର୍ଷାସ୍ନାତ ସକାଳ। ଚାହା ସହ ଆଳାପ ଦୁଇଟିକୁ ବଜାଇ ଭିନ୍ନ ଏକ ଆହ୍ଲାଦକୁ ଆବାହନ କରିବା ପାଇଁ ଚେଷ୍ଟାକଲି। କଥାଚିତ୍ର ଦୁଇଟି କିନ୍ତୁ ମାନବୀୟ ଲୀଳା ଖେଳାର ଅପୂର୍ବ ଚିତ୍ରଣ। ଏହି ବାସ୍ତବତାର ଯେମିତି କୌଣସି ଅନ୍ତ ନାହିଁ ବୋଲି ସ୍ବୀକୃତି। କିନ୍ତୁ ସାବିତ୍ରୀ ମଧ୍ୟ ଏମିତି ଏକ ସକାଳର ଅବତାରଣା କରେ ଏବଂ ସେଥିରେ ଅଛି ଅନ୍ୟ ଏକ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି।

ହାଓଡ଼ା ପୋଲ ତ ପିଲାଦିନୁ ଆମର ଏକ ବିସ୍ମୟ ତଥା ଉତ୍କଣ୍ଠାର ବିଷୟ ହୋଇ ରହିଆସିଛି ତେବେ ଚାକିରି କଲାପରେ ଯାଇଁ ଦେଖିବାର ସୁଯୋଗ ମିଳିଥିଲା। ପ୍ରାୟ ପଚାଶ ବର୍ଷ ପରେ କାଲି ମେଟ୍ରୋରେ ହୁଗୁଳି ନଈତଳେ ଯାତ୍ରା କଲାବେଳେ ଅନେକ ପ୍ରକାରର କଳ୍ପନା ଓ ସ୍ମୃତି ମନକୁ ଆନ୍ଦୋଳିତ କରୁଥିଲା। ୱାଲ୍ଟ ହୁଇଟମ୍ୟାନ ସମୁଦ୍ରତଳ କେବଲ ଉପରେ କବିତା ଲେଖିଥିଲେ।

ସିଆଲଦହ ଠାରୁ ରାଣାଘାଟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରଥମ ରେଳଗାଡି ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୯, ୧୮୬୨ରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ମୋର ତ ନିତିଦିନିଆ ବାଟ। ଆଜି ସେହି ପଥରେ ଗୋଟିଏ ଏସି ଲୋକାଲ ଟ୍ରେନର ଶୁଭାରମ୍ଭ ହେଲା। ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ ଯେଉଁ ତଳିତଳାନ୍ତ ଅବସ୍ଥାରେ ଅଛି ସେ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଛୋଟିଆ ଉନ୍ନତିଟିଏ ବି ଏକ ବିରାଟ ବରଦାନ ବୋଲି ବୋଧହୁଏ। ବ୍ଯାରାକପୁରକୁ ମେଟ୍ରୋ ଆସିପାରେ।

ପ୍ରାୟ ସମସ୍ତେ ଶୁଣିଥିବେ ଏହି ଲୋକପ୍ରିୟ ଗୀତଟିକୁ। ତଥାପି ଆଉଥରେ ଶୁଣିଲେ କିଛି ଦୋଷ ନାହିଁ।

https://x.com/NathTusar/status/1955998618176897074?t=0DpjEHncjDBX7EyEVX64Cw&s=19

ବଙ୍ଗଳା ସଙ୍ଗୀତର ବିବର୍ତ୍ତନ।

https://x.com/NathTusar/status/1958262317671661763?t=GodI4JmfWfi_B8mBO0HCMg&s=19

ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗରୁ ପର୍ଯ୍ୟଟକ ଓଡିଶାକୁ ବୁଲିଯିବାର ପରମ୍ପରା ବହୁ ପୁରାତନ।

https://x.com/NathTusar/status/1958491308793659754?t=JLIlPIIUHrbIAMQnY8uC7g&s=19

ଆଜି କଲକତାର ସ୍ଥାପନା ଦିବସ। ଯଦିଓ ବିଷୟଟି ବିବାଦୀୟ କାରଣ ପୂର୍ବରୁ ଏହାର ଅସ୍ତିତ୍ବ ଥିଲା ବୋଲି ପାର୍ସୀ ଇତିହାସରେ ଉଲ୍ଲେଖ ଅଛି। ସେ ଯାହାହେଉ, ପିଲାଦିନରୁ କଲକତା ପ୍ରତି ଆକର୍ଷଣର ପ୍ରଭାବ ମୋ ଉପରେ ରହିଛି। ୧୯୭୭ ମସିହାରେ ପ୍ରଥମଥର ବୁଲି ଆସିଥିଲି। ଗତକାଲି, ହାଓଡା ଓ ସିଆଲଦହ ମଧ୍ୟରେ ମେଟ୍ରୋ ଚଳାଚଳ ଆରମ୍ଭ ହେବା ଏକ ଐତିହାସିକ ଘଟଣା।

https://x.com/NathTusar/status/1959663430778167436?t=5f0M8899FFvKqQA3nXjUew&s=19

ଆମ କଲେଜ ସମୟରେ ବବି ତ ଚହଳ ପକାଇଥିଲା କିନ୍ତୁ ପୋଷ୍ଟରରେ बॉबी ବୋଲି ଲେଖା ହେଉଥିଲା ଯାହାକୁ ମୁଁ ବାବୀ ବୋଲି ଭାବୁଥିଲି। ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେ ମାତ୍ରାର ଅର୍ଥ ମୁଁ ଜାଣିନାହିଁ। ବଙ୍ଗଳାରେ ବସକୁ ବାସ ବୋଲି କୁହନ୍ତି କିନ୍ତୁ କଲକାତାକୁ କୋଲକାତା। ମାନେ ଅ ପାଇଁ କୋଉଠି ଆ ତ ଆଉ କେଉଁଠି ଓ। ଅବଶ୍ୟ ସବୁ ଜାଗାରେ ଏପରି ନୁହେଁ। ସେହି ତ ଅସୁବିଧା!

ଏବେ ଜଣେ धड़ पकड़ ଲେଖିଥିବାର ଦେଖିଲି ଯାହାକୁ ଆମେ ଧରପଗଡ କହୁ। ନିଃସନ୍ଦେହରେ ଏହା ଏକ ଅପଭ୍ରଷ୍ଟ ଓ ଓଡିଆରେ ଏହିପରି ଅସଂଖ୍ୟ ଉଦାହରଣ ଅଛି। ଅଥଚ ଆମେ ସେଗୁଡିକୁ ଖାଣ୍ଟି ଓଡିଆ ବା କଞ୍ଚା ଓଡିଆ ବୋଲି ଭାବୁ। ଗାଉଁଲି ବୋଲି ବୋଲି କହି ଗର୍ବ କରୁ। ଏପରିକି ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ ଭାଷାର ଅନେକ ଶବ୍ଦ ମଧ୍ୟ ଆମେ ଅଜାଣତରେ ମୌଳିକ ଭାବି ବ୍ୟବହାର କରୁଛୁ।

ରଫି ସାବଙ୍କୁ ମନେପକାଇ ସକାଳୁ ସକାଳୁ ଅନେକ ଗୁଡିଏ ଗୀତ ଶୁଣିଲି। କାଲି ରାତିରେ ଛଲକେ ତେରୀ, ଛୁ ଲେନେ ଦୋ, ଓ ୟେ ଜୁଲ୍ଫ ଅଗର ଶୁଣିଥିଲି। ଆଜି ଲିଖେ ଜୋ ଖତ, ପ୍ଯାର ତୋ ଏକଦିନ ହୋନା ଥା, ଜାନ ପହଚାନ ହୋ, ମୈଁ ଜାଟ ୟମଲା, ଅକେଲେ ଅକେଲେ, ଏ ଫୁଲୋଁ କୀ ରାନୀ, ୟେ ପରଦା ହଟା ଦୋ, ହମ ତୁହ୍ମାରେ ଲିୟେ, ଏକ ବାର ରଖ ଦୋ। ଚିତ୍ରାୟନ ମନମୁଗ୍ଧକର।

କିସି କୋ ପତା ନ ଚଲେ, ତୁମକୋ ପିୟା ଦିଲ ଦିୟା, ମେରେ ଦିଲ ମେଁ ହଲକି ସି, ହର ଏକ ମୁସ୍କରାହଟ, ଅକ୍ସର ଇସ ଦୁନିଆଁ ମେଁ, ପାପା କହତେ ହୈଁ, ମେଡ ଇନ ଇଣ୍ଡିଆ, ଇମୋସନାଲ ଅତ୍ଯାଚାର, ହନୀ ଭି ହୈ ମନୀ ଭି, ମୁଡ ମୁଡ କେ ନା ଦେଖ, ରମୈୟା ଓ୍ବସ୍ତାଓ୍ବୈୟା, ହରିୟାଲା ସାଓ୍ୱନ ଢୋଲ ବଜାତା, ଚଲତ ମୁସାଫିର, ମୈଁ କୋଇ ଝୁଟ ବୋଲେୟା, ଓ ଛୁଟେ ଅସିର ତୋ।